Kiedy warto zainwestować w klimatyzację w pracy? Z roku na rok mam do czynienia z coraz dłuższymi i większymi falami upałów. Gdy tylko skończy się zima i powoli zbliża się okres letni, pracownicy muszą przygotować się na wzrost temperatury powietrza. Z czasem osiągnie ona poziom, który negatywnie będzie wpływał na efektywność pracy wewnątrz budynków. Co w takiej sytuacji może zrobić pracownik? Czy pracodawca musi zainstalować w miejscu pracy system klimatyzacji? Kiedy klimatyzacja w pracy jest obowiązkowa? Warto zapoznać się z odpowiedziami na te pytania, gdyż pozwoli to nam rozpoznać, czy w naszej firmie przestrzegane są obowiązujące przepisy.
Przepisy prawne a kwestia klimatyzacji w miejscu pracy
Pracodawca nie ma obowiązku zainstalowania urządzeń klimatyzacyjne. Nie wymaga tego ani Kodeks pracy, ani inna ustawa. Jednakże zgodnie z art. 207 § 2 Kodeksu pracy, ma on obowiązek chronić życie i zdrowie swoich pracowników. Ma zapewnić im higieniczne oraz bezpieczne warunki pracy wykorzystując do tego dostępne osiągnięcia techniki i nauki. Musi również doskonalić stosowane środki ochronne i dopasowywać je do zmieniających się warunków pracy. Co więcej, rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy jasno wskazało, że minimalna temperatura w pomieszczeniu biurowym może wynieść nie mniej niż 18 stopni Celsjusza. Niestety nie została określona maksymalna dozwolona temperatura. Z tego powodu jedynym wyjściem pozostaje stosowanie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wskazał on nam 20 stopni Celsjusza jako optymalną temperaturę dla pomieszczeń biurowych. Jeżeli w czasie upałów temperatura przekroczy ten poziom, pracownicy mają podstawy, aby wnioskować o instalację klimatyzacji. Co prawda nie musi się na to zgodzić, ale wtedy będzie musiał znaleźć inny sposób na obniżenie temperatury. Dlatego też większość pracodawców decyduje się na montaż urządzeń klimatyzujących wtedy, kiedy klimatyzacja w pracy będzie dla niego najtańszym rozwiązaniem.
Co robią pracodawcy zamiast instalowania klimatyzacji?
Kiedy klimatyzacja w pracy jest nieobecna, pracodawca może zaopatrzyć miejsce pracy w duże ilości zimnej wody. Gdy temperatura wewnątrz pomieszczenia jest wyższa od 28 stopni Celsjusza, pracownicy powinni mieć zapewniony dostęp do darmowych napojów. Jeżeli pracują na zewnątrz, to taki obowiązek pojawia się przy temperaturze 25 stopni Celsjusza. Firma ma do wyboru wiele różnych opcji, ale zazwyczaj decyduje się na wyposażenie miejsca pracy w wystarczającą ilość butelek wody. Co więcej, wybrany napój musi być zapewniony w nieograniczonej ilości. W przeciwnym razie pracodawca popełnia wykroczenie przeciwko prawom swoich pracowników. Jeżeli potwierdzi to inspekcja pracy, to firmie grozi kara grzywny.
Jak wygląda sytuacja w przypadku miejsc pracy posiadających klimatyzację?
Wtedy, kiedy klimatyzacja w pracy została już uprzednio zainstalowana, pracodawca jest zobowiązany do jej konserwacji. Dokładna częstotliwość pielęgnacji urządzeń klimatyzacyjnych nie została określona, ale nie powinna zdarzać się rzadziej niż raz w roku. Zaniedbanie tych urządzeń może negatywnie wpłynąć na zdrowie pracowników. Chodzi między innymi o reakcje alergiczne lub podrażnienia błon śluzowych. Oprócz konserwacji i zapobieganiu awarii pracodawca powinien stosować dostępne środki do ograniczania hałasu powodowanych pracą urządzeń klimatyzacyjnych. Regularna konserwacja jest również w interesie firmy. Kiedy klimatyzacja w pracy zostaje zaniedbana, zwiększa to również koszty ponoszone przez pracodawcę. Nieczyszczone maszyny o wiele szybciej zaczną się zużywać i wymagać wymiany. Dobrym pomysłem jest sprawdzanie stanu systemu klimatyzacji podczas kontroli okresowej przeprowadzanej przez zarządcę lub właściciela budynku.
Czym kierować się podczas wybierania klimatyzacji do miejsca pracy?
Zanim zdecydujemy się na zakup klimatyzacji, musimy mieć na uwadze takie kwestie jak liczba, rodzaj i kształt ochładzanych pomieszczeń, całkowity metraż biura, miejsce montażu klimatyzatora, liczba pracowników używających danego pokoju oraz stopień jego nasłonecznienia. Dopiero dysponując tymi informacjami, możemy przystąpić do wybierania efektywnego systemu klimatyzacji. Najważniejszy pozostaje jednak rozmiar i typ pomieszczenia, w którym planujemy umieścić urządzenie klimatyzacyjne. Model, który sprawdzi się w przypadku małego biura, niekoniecznie będzie najlepszym wyborem dla dużego biurowca. Poszczególne klimatyzatory różnią się między sobą mocą chłodniczą. Do ochłodzenia większych pomieszczeń potrzebujemy potężniejszych maszyn. Przy powierzchni przekraczającej 90 m2, klimatyzator powinien dysponować 10 kW mocy. W przypadku za słabej maszyny musimy liczyć się ze zmniejszoną wydajnością. Będzie ono zużywać o wiele więcej prądu, aby obniżyć temperaturę w nagrzanym pomieszczeniu. Z kolei zbyt potężny klimatyzator będzie generował spore koszty, a część mocy będzie marnowana.